Σύμφωνα με την §1ε του άρθρου 4 του ΝΟΚ όπως ισχύει, άδεια δόμησης απαιτείται σε περίπτωση που:

  • επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο, στα στοιχεία του διαγράμματος δόμησης ή
  • στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή
  • αλλαγή μηχανολογικών εγκαταστάσεων ως προς τις διελεύσεις τους από άλλους ορόφους ή κοινόχρηστους χώρους.

Στις τεχνικές οδηγίες του Δεκεμβρίου 2012 αναφέρεται σχετικά:
  • Η αλλαγή μελετών που δεν τροποποιούν το διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης γίνεται με ενημέρωση του φακέλου της άδειας, οποιαδήποτε χρονική στιγμή.
  • Οι εργασίες εσωτερικών διαρρυθμίσεων που δεν θίγουν τον φέροντα οργανισμό του κτηρίου και δεν τροποποιούν τις εγκαταστάσεις αυτού, δεν απαιτούν την έκδοση άδειας δόμησης.
  • Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας δόμησης για αλλαγή χρήσης είναι η αλλαγή των θέσεων στάθμευσης προς το δυσμενέστερο.
  • Αιτία έκδοσης άδειας δόμησης, χωρίς αυτό να αποτελεί έννοια αλλαγής χρήσης χώρου, είναι και ενδεχόμενες αλλαγές στις όψεις εφόσον διαφοροποιούν το διάγραμμα δόμησης ή - με παλαιότερους τρόπους έκδοσης αδειών - τα εγκεκριμένα σχέδια όψεων.
  • Διευκρινίζεται ότι η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό δεν αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης εφόσον δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις 1στ και 1ζ του παρόντος άρθρου. Για παράδειγμα ένα εργαστήριο χαμηλής όχλησης που δεν απαιτεί για τη λειτουργία του ειδική έγκριση μπορεί να στεγάζεται σε χώρο καταστήματος χωρίς να είναι απαραίτητη η έκδοση άδειας αλλαγής χρήσης, παρά το γεγονός ότι κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες.

Δες και το παρακάτω:
Ερωτο-απαντήσεις ΤΕΕ/ΤΚΜ – ΥΔΟΜ/ΚΜ : Μέρος V/11
Ερωτάται αν απαιτείται αλλαγή χρήσης από κατάστημα σε πλυντήριο αυτοκινήτων σε ισόγειο κατάστημα. Δεν προκύπτει με την μεταβολή της χρήσης του κτηρίου αλλαγή στην αρχιτεκτονική, στατική μελέτη της υπ΄ αριθμό 1003/83 οικοδομικής άδειας σύμφωνα με την οποία κατασκευάστηκε και ούτε οποιαδήποτε άλλη μελέτη για την μεταβολή αυτή πέραν τις έγκρισης από το τμήμα συγκοινωνιών για την άδεια λειτουργίας του πλυντηρίου αυτοκινήτων.
Επιπλέον η νέα χρήση του ισόγειου κτηρίου προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και οι προϋποθέσεις για την νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις των επί μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση;

Σύμφωνα με το άρθρο 4 §1στ απαιτείται άδεια δόμησης για αλλαγή χρήσης σε περίπτωση που επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή στον αριθμό απαιτουμένων θέσεων στάθμευσης. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 5 §2, χώροι για τους οποίους έχει χορηγηθεί άδεια δόμησης με συγκεκριμένη χρήση, μπορούν να μεταβάλουν την χρήση τους εφόσον η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και οι προϋποθέσεις για την νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επιμέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση και στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης. Εάν λοιπόν πληρούνται τα παραπάνω οριζόμενα δεν απαιτείται άδεια δόμησης. Εφόσον όμως οι μελέτες του υφισταμένου κτηρίου (που περιέχει η οικοδομική του άδεια) δεν καλύπτουν την νέα χρήση, απαιτείται άδεια δόμησης. Η παλαιότερη απόφαση 48669/2886/1989 –Αλλαγή χρήσης χωρίς οικοδομική άδεια, που έθετε επιπλέον προϋποθέσεις για απαλλαγή από την υποχρέωση λήψης αδείας, δεν μπορεί να ισχύει σήμερα διότι ερμηνεύει το άρθρο 5 του ΓΟΚ/1985 που δεν ισχύει πλέον. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται αλλαγή χρήσης, όταν η νέα χρήση είναι δυσμενέστερη στατικά από την υπάρχουσα (ή σε απαιτούμενους χώρους στάθμευσης), αλλά και όταν για τη νέα χρήση απαιτούνταν μελέτες που δεν απαιτούσε η παλιά χρήση.